นางสาวจันทร์จิรา เรืองฤทธิ์ สาขาภาษาไทย
รหัส ๖๑๑๘๑๐๑๐๐๐๘
คำสนธิ คือการสมาสโดยการเชื่อมคำเข้าระหว่างพยางค์หลังของคำหน้ากับพยางค์หน้าขอคำหลังเป็นการย่ออักขระให้น้อยลงเวลาอ่านจะเกิดเสียงกลมกลืนเป็นคำเดียวกัน
การสนธิแบ่งเป็น ๓ ประเภท คือ
๑. สระสนธิ
๒. พยัญชนะสนธิ
๓. นฤคหิตสนธิ
การสนธิแบบไทย
มีหลักดังนี้
๑. ต้องเป็นคำ ที่มาจากภาษาบาลีและสันสกฤตเท่านั้น
๒. ศัพท์ประกอบไว้หน้า ศัพท์หลักไว้หลัง
๓. แปลจากหลังมาหน้า
๔. ถ้าเป็นสระสนธิ ศัพท์ตัวหลังจะขึ้นต้นด้วย
ตัว อ
๕. มีการเปลี่ยนแปลงรูปศัพท์ตามหลักที่จะกล่าวต่อไป
๑. สระสนธิ คือการนำคำที่ลงท้ายด้วยสระไปสนธิกับคำที่ขึ้นค้นด้วยสระ
ซึ่งเมื่อสนธิแล้ว
จะมีการเปลี่ยนแปลงรูปสระตามกฏเกณฑ์
- ตัดสระพยางค์ท้ายคำหน้า แล้วใช้สระพยางค์หน้าคำหลัง เช่น
- ตัดสระพยางค์ท้ายคำหน้า แล้วใช้สระพยางค์หน้าคำหลัง เช่น
ราช
+ อานุภาพ
|
=
|
ราชานุภาพ
|
สาธารณ
+ อุปโภค
|
=
|
สาธารณูปโภค
|
นิล
+ อุบล
|
=
|
นิลุบล
|
- ตัดสระพยางค์ท้านคำหน้า
และใช้สระพยางค์ต้นของคำหลัง โดยเปลี่ยนสระพยางค์ต้น
ของคำหลัง
อะ
|
เป็น
|
อา
|
อิ
|
เป็น
|
เอ
|
อุ
|
เป็น
|
อู
|
อุ, อู
|
เป็น
|
โอ
|
เช่น
พงศ
+ อวตาร
|
=
|
พงศาวตาร
|
ปรม
+ อินทร์
|
=
|
ปรเมนทร์
|
มหา
+ อิสี
|
=
|
มเหสี
|
อิ
อี
|
เป็น
|
ย
|
อุ
อู
|
เป็น
|
ว
|
กิตติ
+ อากร
|
=
|
กิตยากร
|
สามัคคี
+ อาจารย์
|
=
|
สามัคยาจารย์
|
ธนู
+ อาคม
|
=
|
ธันวาคม
|
คำสนธิบางคำไม่เปลี่ยนสระ อิ อี เป็น
ย แต่ตัดทิ้ง ทั้ง สระพยางค์หน้าคำหลังจะไม่มี
อิ อี ด้วยกัน เช่น
ศักคิ
+ อานุภาพ
|
=
|
ศักดานุภาพ
|
ราชินี
+ อุปถัมภ์
|
=
|
ราชินูปถัมภ์
|
หัสดี
+ อาภรณ์
|
=
|
หัสดาภรณ์
|
๒.พยัญชนะสนธิ คือการเชื่อมคำด้วยพยัญชนะเป็นการเชื่อมเสียง
พยัญชนะในพยางค์ท้าย
ของคำแรกกับเสียงพยัญชนะหรือสระในพยางค์แรก
ของคำหลัง เช่น
-สนธิเข้าด้วยวิธี โลโป คือลบพยางค์สุดท้ายของคำหน้าทิ้ง เช่น
-สนธิเข้าด้วยวิธี โลโป คือลบพยางค์สุดท้ายของคำหน้าทิ้ง เช่น
นิรส
+ ภัย
|
=
|
นิรภัย
|
ทุรส
+ พล
|
=
|
ทุรพล
|
อายุรส
+ แพทย์
|
=
|
อายุรแพทย์
|
-สนธิเข้าด้วยวิธี อาเสโท คือแปลงพยัญชนะท้ายของคำหน้า เป็นสระ โอ
แล้วสนธิตามปกติ เช่น
มนส
+ ภาพ
|
=
|
มโนภาพ
|
ยสส
+ ธร
|
=
|
ยโสธร
|
รหส
+ ฐาน
|
=
|
รโหฐาน
|
๓. นฤคหิตสนธิ คือ การเชื่อมคำด้วยนฤคหิต เป็นการเชื่อมเมื่อพยางค์หลังของคำแรกเป็น
นฤคหิตกับเสียงสระในพยางค์แรกของคำหลัง
มี 3 วิธี คือ๑. นฤคหิตสนธิกับสระ ให้เปลี่ยนนฤคหิตเป็น ม แล้วสนธิกัน
เช่น สํ + อาคม = สม + อาคม = สมาคม
สํ + อุทัย = สม + อุทัย = สมุทัย
๒. นฤคหิตสนธิกับพยัญชนะของวรรค ให้เปลี่ยนนฤคหิตเป็นพยัญชนะตัวสุดท้ายของ
พยัญชนะในแต่ละวรรค
ได้แก่
วรรคกะ เป็น ง
วรรคจะ เป็น ญ
วรรคตะ เป็น น
วรรคฏะ เป็น ณ
วรรคปะ เป็น ม
เช่น สํ + จร = สญ + จร = สัญจร
สํ + นิบาต = สน + นิบาต = สันนิบาต
๓. วรรคกะ เป็นสนธิกับพยัญชนะเศษวรรค ให้เปลี่ยนนฤคหิต เป็น ง
เช่น สํ + สาร = สงสาร
สํ + หรณ์ = สังหรณ์
วรรคกะ เป็น ง
วรรคจะ เป็น ญ
วรรคตะ เป็น น
วรรคฏะ เป็น ณ
วรรคปะ เป็น ม
เช่น สํ + จร = สญ + จร = สัญจร
สํ + นิบาต = สน + นิบาต = สันนิบาต
๓. วรรคกะ เป็นสนธิกับพยัญชนะเศษวรรค ให้เปลี่ยนนฤคหิต เป็น ง
เช่น สํ + สาร = สงสาร
สํ + หรณ์ = สังหรณ์
ตัวอย่างคำสนธิ
นครินทร์
|
ราโชวาท
|
ราชานุสรณ์
|
คมนาคม
|
ศิษยานุศิษย์
|
ราชินยานุสรณ์
|
สมาคม
|
จุลินทรีย์
|
มหิทธิ
|
นภาลัย
|
ธนาณัติ
|
สินธวานนท์
|
ราชานุสรณ์
|
จุฬาลงกรณ์
|
มโนภาพ
|
รโหฐาน
|
หัสดาภรณ์
|
จักขวาพาธ
|
หัตถาจารย์
|
วัลยาภรณ์
|
อินทรธิบดี
|
มหัศจรรย์
|
มหรรณพ
|
มหานิสงส์
|
ภยาคติ
|
บรรณารักษ์
|
เทพารักษ์
|
ทันตานามัย
|
สินธวาณัติ
|
ศิลปาชีพ
|
ปรเมนทร์
|
ทุตานุทูต
|
กุศโลบาย
|
ราโชบาย
|
ชลาลัย
|
สุโขทัย
|
สมาทาน
|
สุริโยทัย
|
ขีปนาวุธ
|
บดินทร์
|
อนามัย
|
สังหรณ์
|
กินนรี
|
สโมสร
|
พลานามัย
|
นิรภัย
|
คณาจารย์
|
มีนาคม
|
กุมภาพันธ์
|
เมษายน
|
พฤษภาคม
|
มิถุนายน
|
สิงหาคม
|
กันยายน
|
ตุลาคม
|
พฤศจิกายน
|
ทุรชาติ
|
ยโสธร
|
อมรินทร์
|
หัสดินทร์
|
มหินทร์
|
อายุรเวช
|
อุปรากร
|
ทรัพยากร
|
จุฬาภรณ์
|
ราชูปโภค
|
ราชินทร์เคหาภิบาล
|
สุรางค์
|
จินตนาการ
|
วิทยาการ
|
หัสดินทร์
|
มัคยาจารย์
|
รังสิโยภาส
|
นีโลตบล
|
โภไคศวรรย์
|
บดินทร์
|
สมณาจารย์
|
ราชินูปถัมภ์
|
วิเทโศบาย
|
กตัญชลี
|
ความรู้เพิ่มเติมค่ะ
สวัสดีค่ะ น้องหาคำที่เหลือไม่เจอเคยค่ะ
ตอบลบเช่น
กาญจนบุรี เป็นคำสมาสของ กับ
อิสรภาพ ____________ _
มนุษยธรรม __________ ____
สารคดี เป็นการสนธิคำของ ________ กับ _____
สุริโยทัย ______________ ________ กับ ___
วโรกาส _______________ ________ กับ ____
สุขาภิบาล ______________ ________ กับ ______
รบกวนพี่ช่วยหาให้น้องหน่อยได้ไหมคะและส่งมาให้ด้วยได้ไหมคะ